วันศุกร์ที่ 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2567

ศึกแตงกวาดอง / โดย ศิลป์ อิศเรศ

On February 6, 2017

คอลัมน์ : ร้ายสาระ
ผู้เขียน : ศิลป์ อิศเรศ

แตงกวาดองเป็นหนึ่งในอาหารยอดนิยมของคนนิวยอร์ก แม้ว่าในเมืองจะมีร้านขายแตงกวาดองมากมายหลายร้าน แต่ดูเหมือนคอแตงกวาดองขนานแท้จะเรียกหาแต่เพียงยี่ห้อ “กัสส์” ต้นรับแตงกวาดองเพียงเจ้าเดียวเท่านั้น ทำให้เกิดศึกแย่งชิงสิทธิในการใช้ชื่อ

จากการค้นคว้าของพิพิธภัณฑ์อาหารกรุงนิวยอร์กพบว่า แตงกวาดองเป็นอาหารที่มีมาตั้งแต่ 2,400 ปีก่อนคริสตกาล ชนชาติที่หลงใหลในรสชาติของแตงกวาดองมากที่สุดเห็นจะได้แก่ชาวยิว พวกเขาใช้แตงกวาดองเป็นเครื่องเคียงอาหารจานหลักหลายชนิด

ปลายศตวรรษที่ 19 ชาวยิวที่อพยพย้ายถิ่นฐานจากยุโรปตะวันออกมาอาศัยอยู่ในเมืองนิวยอร์กไม่ลืมที่จะนำพฤติกรรมการกินอาหารแบบชาวยิวดั้งเดิมติดตัวมาด้วย ขณะที่ชาวเมืองนิวยอร์กส่วนใหญ่นิยมบริโภคแซนด์วิช ร้านขายแซนด์วิชที่มีเจ้าของเป็นคนยิวก็เสิร์ฟแตงกวาดองเป็นเครื่องเคียง

ดูเหมือนรสชาติเปรี้ยวๆเค็มๆของแตงกวาดองจะเข้ากันได้ดีกับรสชาติของแซนด์วิช จึงทำให้แตงกวาดองเป็นที่ชื่นชอบของคนนิวยอร์กเช่นเดียวกัน ในที่สุดแตงกวาดองก็ขยายวงกว้างออกไปกลายเป็นเครื่องเคียงในอาหารหลากหลายชนิด

ราชาแตงกวาดอง

ปี 1897 แม็กซ์ ลีโบวิตซ์ อพยพจากยุโรปเดินทางมาตั้งต้นชีวิตใหม่ในกรุงนิวยอร์ก งานแรกที่เขาทำคือเป็นลูกจ้างร้านขายของชำ เขาสังเกตเห็นว่าแตงกวาดองเป็นสินค้าขายดี ขายจนหมดถังหมักเกือบทุกวัน

ปี 1910 แม็กซ์ลงขันกับอิซิดอร์ กัสส์ ผู้อพยพชาวรัสเซีย ทำแตงกวาดองใส่รถเข็นนำไปขายริมถนนเอสเซ็กซ์ ซึ่งเป็นย่านที่อยู่อาศัยของคนยิว การค้าเจริญรุ่งเรือง ทำให้ในปี 1920 อิซิดอร์ขยับขยายไปเช่าอาคารเปิดร้านขายแตงกวาดองเป็นเรื่องเป็นราวที่ถนนเฮสเตอร์ ซึ่งอยู่ตอนใต้ของเมืองนิวยอร์ก ใช้ชื่อร้านว่า Guss Pickles

อิซิดอร์ไม่ใช่คนขายแตงกวาดองเพียงคนเดียว ในละแวกเดียวกันมีร้านขายแตงกวาดองไม่ต่ำกว่า 80 ร้าน แต่รสชาติแตงกวาดองของอิซิดอร์ถูกปากผู้บริโภคมากที่สุดจนกลายเป็นร้านที่ทุกคนกล่าวขานถึง

แม็กซ์เปิดร้านขายแตงกวาดองเป็นของตัวเองเช่นกันในเขตบรองซ์ ซึ่งอยู่ตอนเหนือของกรุงนิวยอร์ก ใช้ชื่อ United Pickle ขณะที่ความสัมพันธ์ระหว่างแม็กซ์และอิซิดอร์ยังเหนียวแน่นเหมือนเดิม แม็กซ์ขายส่งแตงกวาเป็นวัตถุดิบให้กับอิซิดอร์ ขณะเดียวกันแม็กซ์ขยายกิจการจนกลายเป็นผู้ค้าส่งแตงกวารายใหญ่ที่สุดในแถบชายฝั่งตะวันออก

ชื่อนั้นสำคัญไฉน

แตงกวาดองยี่ห้อกัสส์ได้รับการยกย่องให้เป็นแตงกวาดองยี่ห้อแรกที่ทำขายในเชิงพาณิชย์และมีรสชาติอร่อยที่สุดในเมืองนิวยอร์ก แต่ดูเหมือนลูกหลานไม่ต้องการสืบสานธุรกิจครอบครัว ดังนั้น เมื่ออิซิดอร์เสียชีวิตในปี 1975 ร้านแตงกวาดองกัสส์จึงถูกขายให้กับฮาโรลด์ เบเกอร์ พร้อมกับสูตรลับการหมักแตงกวาดอง

ต่อมาฮาโรลด์ส่งมอบธุรกิจให้กับทิมผู้เป็นบุตรชาย ขณะที่ธุรกิจ United Pickle ของแม็กซ์ถูกส่งมอบผ่านต่อให้ลูกหลานจนมาถึงรุ่นเหลน จากแม็กซ์ส่งให้กับเดวิดผู้เป็นลูกชาย แล้วส่งต่อมายังสตีเฟน ปัจจุบันเป็นของแอนดรูว์ ทายาทรุ่นเหลน

แตงกวาดองยี่ห้อกัสส์ยังคงความขลัง กิจการดำเนินไปด้วยดีตามที่ควรจะเป็น จนถึงปี 2001 ทิมวางแผนจะขยายกิจการ เขาปรึกษากับแอนดรูว์ เชื้อเชิญให้ร่วมลงทุนเปิดสาขาร้านแตงกวาดองกัสส์ในเขตลองไอส์แลนด์ แต่การเจรจาไม่เป็นผล

แต่นั่นไม่ได้หมายความว่าแอนดรูว์ไม่สนใจขยายธุรกิจ เพราะต่อมาในปี 2002 เขาลงทุนเปิดร้านแตงกวาดองกัสส์ในเขตลองไอส์แลนด์ตามลำพัง

ต้องการเพียงแค่ชื่อ

ปี 2004 แม่ของทิมที่อยู่ในรัฐฟลอริดาป่วยหนัก ทำให้เขาตัดสินใจขายกิจการพร้อมกับสูตรลับต้นตำรับดั้งเดิมให้กับ แพทริเซีย แฟร์เฮิร์ส ซึ่งต่อมาเธอยกเลิกการสั่งซื้อแตงกวาจาก United Pickle หันไปหาผู้ค้าส่งรายใหม่

แอนดรูว์โต้ตอบด้วยการยื่นฟ้องห้ามแพทริเซียใช้ชื่อร้านแตงกวาดองกัสส์ โดยให้เหตุผลว่าทิมขายลิขสิทธิ์ชื่อร้านและสูตรลับให้กับเขาแล้ว ต่อมาในปี 2009 ศาลมีคำตัดสินให้แอนดรูว์ชนะคดี สั่งห้ามแพริเซียใช้ชื่อร้านแตงกวาดองกัสส์

ทางด้านทิมปฏิเสธว่าเขาไม่เคยขายลิขสิทธิ์ชื่อร้านและสูตรลับให้กับแอนดรูว์ ซึ่งในความเป็นจริงแล้วเรื่องนี้พิสูจน์กันง่ายนิดเดียว เพราะถ้ามีการซื้อขายจริงก็ต้องมีเอกสาร แต่ดูเหมือนว่าสิ่งที่ทำให้แพทริเซียแพ้คดีนั้นเป็นเพราะเธอเปลี่ยนวัตถุดิบที่สำคัญจากแตงกวาของ United Pickle มาเป็นของผู้ค้าส่งเจ้าอื่น ซึ่งนั่นเท่ากับว่าเธอไม่ได้ใช้วัตถุดิบดั้งเดิมตามต้นตำรับที่ดำเนินอย่างต่อเนื่องมานานเกือบ 100 ปี

ปัจจุบันแพทริเซียเปลี่ยนชื่อร้านเป็น Ess A Pickle และเมื่อปี 2010 เปิดร้านใหม่อีกแห่งในเขตบรูกลิน ใช้ชื่อว่า Clinton Hill Pickles โดยใช้สูตรลับหมักแตงกวาดองของกัสส์ เพียงแต่ไม่ได้ใช้แตงกวาของ United Pickle ขณะที่ร้านแตงกวาดองกัสส์ของแอนดรูว์ในเขตลองไอส์แลนด์ใช้แตงกวาแบบเดียวกับที่อิซิดอร์ใช้เป็นวัตถุดิบ แต่สูตรหมักแตงกวาเป็นของ United Pickle


You must be logged in to post a comment Login