รัฐประหารแก้ปัญหาประเทศไม่ได้ / โดย ประชาธิปไตย เจริญสุข

• Tweet
• 

คอลัมน์ : ฟังจากปาก
ผู้เขียน : ประชาธิปไตย เจริญสุข

ช่วง 3 ปีของรัฐบาลคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ประเทศไทยมีปัญหาเกือบทุกด้าน โดยเฉพาะปัญหาเศรษฐกิจจะได้ยินเสียงร้องว่าเศรษฐกิจไม่ดี ทำมาค้าขายไม่ได้ หาบเร่แผงลอย คนระดับล่างมีปัญหาไปหมด ผมได้ยินมาตลอดว่าคนรากหญ้าต้องกู้หนี้นอกระบบในอัตราที่แพงมาก คนชั้นกลางระดับล่างก็มีปัญหาแบบเดียวกัน อาจจะมีคนชั้นกลางระดับสูงบางส่วนที่ไม่กระทบกระเทือน แต่หนี้เสียหรือเอ็นพีแอลของธนาคารที่เพิ่มขึ้นมากมายก็ทำให้ธนาคารกังวลใจและเข้มงวดการปล่อยกู้ สะท้อนถึงปัญหาทุกระดับ

ส่วนด้านการเมืองผมก็เห็นว่าล้มเหลว ที่ คสช. บอกว่าจะทำตามโรดแม็พ ขณะนี้กลับมีปัญหาอีนุงตุงนังไปหมด ปัญหา พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน พ.ร.ป.พรรคการเมืองก็มีปัญหา มาตรการลงโทษรุนแรงต่างๆเยอะแยะไปหมด คือโอกาสที่พรรคการเมืองจะถูกลงโทษมีสูงมาก หมายความว่าหากไม่เป็นที่สบอารมณ์ของพวกอนุรักษ์นิยมก็จะถูกลงโทษยุบพรรคและตัดสิทธิลงสมัครรับเลือกตั้ง รวมถึงโทษทางอาญา สะท้อนให้เห็นว่าการเมืองตีบตัน แทนที่จะเปิดกว้างมากขึ้น

นอกจากนี้รัฐธรรมนูญฉบับปี 2560 ยังมีเรื่องมาตรฐานทางจริยธรรม ให้ศาลรัฐธรรมนูญและองค์กรอิสระอีก 5 องค์กรเป็นคนวางมาตรฐานทางจริยธรรม เท่ากับเป็นอีกช่องทางในการเล่นงานฝ่ายตรงข้ามที่มีความเห็นทางการเมืองที่เห็นต่าง ขณะที่โรดแม็พยังขยับได้ตลอดเวลา และตีกรอบการเมืองด้วยการลงโทษอย่างรุนแรง ทิศทางการเมืองไทยในอนาคตค่อนข้างริบหรี่ เพราะต้องเป็นไปตามเส้นทางอนุรักษ์นิยมประการเดียว

พูดถึงยุทธศาสตร์ชาติและการปรองดองก็ไม่มีอะไรเป็นชิ้นเป็นอัน จินตภาพว่าประเทศไทย 20 ปีข้างหน้าจะเป็นอย่างไร แต่ขณะนี้ไม่เห็นเลย จับต้องก็ไม่ได้ สิ่งต่างๆที่รัฐบาล คสช. พูดออกมาเป็นนามธรรมทั้งสิ้น ที่สำคัญที่สุดคือบังคับให้ทุกพรรคการเมืองที่มาจากการเลือกตั้งของประชาชนต้องทำตาม 20 ปี คุณต้องพูดให้ชัดว่าต้องการทำอะไร เช่น ต้องการให้ประเทศไทยเป็นฮับทางการบิน เป็นฮับการท่องเที่ยว เป็นศูนย์กลางอาหารของโลก เป็นศูนย์กลางทางการเกษตรที่เชิดหน้าชูตาหรืออะไรก็แล้วแต่ แต่ตอนนี้ไม่มีอะไรเลย แล้วที่โฆษณาไว้มากมายเรื่องปฏิรูปประเทศ คุณจะปฏิรูปยังไง มีแต่ตีกรอบคนที่เห็นต่างไม่ให้กระดิกตัว ทั้งที่ความเห็นต่างไม่ได้หมายถึงความขัดแย้งที่ต้องรบราฆ่าฟันกัน

ปรองดองยังไม่เป็นรูปธรรม

ผมยืนยันว่าการปรองดองยังไม่มีอะไรเป็นมรรคเป็นผล ที่ตีฆ้องร้องป่าวใหญ่โตว่าเชิญคนนั้นคนนี้มาพูด ต่างจังหวัดมีเวทีพูดอย่างนั้นอย่างนี้ สุดท้ายก็ไม่เห็นมรรคเห็นผล ผมคิดว่าพวกเขายังไม่เข้าใจความปรองดอง ต้องดูความขัดแย้งที่เกิดขึ้นคือ ส่วนที่เป็นคู่ขัดแย้งยินยอมพร้อมใจและเต็มอกเต็มใจที่จะปรองดอง อย่างนี้บ้านเมืองก็จะสงบสันติและนำไปสู่การพัฒนาได้

ที่เอาคนมานั่งพูด แล้วคุณฟังและจดบันทึก หลายพื้นที่ประชาชนเขามาบอกผมว่าเจ้าหน้าที่ไม่อนุญาตให้แสดงความคิดเห็น หากแสดงความคิดเห็นอย่างตรงไปตรงมาเขาก็รับไม่ได้ มีการเชิญตัวออกไปหรือนำไปปรับทัศนคติก็มี

การปรองดองจึงจับต้องอะไรไม่ได้ ตามหลักการที่เป็นวิทยาศาสตร์ในทางสากลต้องค้นหาความจริงว่าความขัดแย้งคืออะไร เสร็จแล้วเอาตัวละครที่มีส่วนร่วมเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมที่เที่ยงธรรม ที่สำคัญต้องเป็นไปตามหลักนิติรัฐ นิติธรรม จากนั้นใช้กระบวนการยุติธรรมในระยะเปลี่ยนผ่านให้เกิดความสมานฉันท์ บางกรณีสามารถผ่อนปรนความผิดทางอาญาลงได้ ไม่ได้หมายถึงต้องนิรโทษกรรม

อย่างที่รวันดาไปฆ่าคนเป็นพัน แทนที่จะจำคุกตลอดชีวิตอาจลดโทษเหลือ 8-10 ปี เขาใช้ความยุติธรรมสมานฉันท์ ลงโทษ ไม่ใช่ปล่อย เขามีศาลกาชาชาที่มีคนที่มีความรู้ทางกฎหมายนั่งเป็นประธาน หรือคนที่เคยทำหน้าที่ผู้พิพากษา คัดเลือกจากชาวบ้าน ศาลปรกติมีไม่พอพิจารณาคดีทั้งหมด เพราะมีการฆ่ากันเป็นล้านๆคน ปรากฏว่าเขาคัดเลือกศาลกาชาชามาได้ 600,000 กว่าคนทั่วประเทศ ให้คู่กรณีมาพบปะกันในหมู่บ้าน หรือในอำเภอ ในตำบล ประชาชนที่ประสบหายนะก็มาพูดคุยด้วย เรียกว่ามาสารภาพกัน มาวิจารณ์ตนเอง วิพากษ์วิจารณ์ซึ่งกันและกัน แล้วใช้กระบวนการยุติธรรมเพื่อความสมานฉันท์

ความปรองดองที่สำคัญที่สุดคือ กระบวนการยุติธรรมเพื่อความสมานฉันท์ ต้องทำความจริงให้ปรากฏ อันที่ 2 คือตัวละครปรากฏ อันที่ 3 ตัวละครเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม อันที่ 4 ขั้นตอนที่สำคัญที่สุดคือ ใช้กระบวนการยุติธรรมเพื่อความสมานฉันท์ อย่างในแอฟริกาใต้หรือรวันดา

ด้านความมั่นคงยิ่งชัดเจนใหญ่ คุณพยายามป่าวร้องว่าปราบผู้มีอิทธิพล ปราบยาเสพติด เอาเข้าจริงก็ไม่จริง ยิ่งจับยิ่งมากขึ้นทุกวัน ปริมาณที่จับมากขึ้นทุกที รัฐบาล คสช. ไม่สามารถขุดรากถอนโคนเรื่องยาเสพติดในประเทศนี้ได้ ขบวนการยาเสพติดรู้หลบเป็นปีก รู้หลีกเป็นหาง รู้วิธีการหลบเจ้าหน้าที่บ้านเมือง ปริมาณยาเสพติดที่คุณจับได้เพิ่มขึ้นทุกที แสดงว่ามันกลายเป็นปรสิตที่หลุดรอดจากการควบคุมของคุณ คุณอาจควบคุมได้บางกลุ่ม แต่มันก็ขยายตัวเติบใหญ่ ที่อ้างว่าความมั่นคงประสบผลสำเร็จก็ฟังไม่ขึ้น โดยเฉพาะอย่างเหตุระเบิดที่บิ๊กซีปัตตานี คุณจับได้แล้วจำนวนเท่านั้นเท่านี้ อันนี้ต้องชื่นชม แต่คุณไม่สามารถยึดพื้นที่ที่เป็นจริงและพื้นที่ในหัวใจของประชาชนได้

เรื่องความมั่นคงกล่าวได้อย่างเต็มปากเต็มคำว่ามีปัญหาด้านการข่าว คุณต้องรู้หมดว่าใครจะทำอะไร ที่ไหน อย่างไร เมื่อไร แล้วก็ไปป้องกันป้องปรามไม่ให้มันเกิดขึ้น สงบเงียบขึ้น คุณต้องการข่าวที่ถูกต้องและครอบคลุมทุกอณูของพื้นที่ นอกจากความมั่นคงที่แท้จริงในพื้นที่แล้ว ต้องทำให้เกิดขึ้นในหัวใจของประชาชนว่าเขาให้ความไว้วางใจ

หากประชาชนใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้เขาไม่เชื่อมั่น คสช. การแก้ปัญหาไฟใต้ก็จะล้มเหลว ความมั่นคงใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ถือว่าล้มเหลวโดยสิ้นเชิงก็ว่าได้

ดังนั้น 3 ปีของ คสช. ถือว่าล้มเหลวทุกๆด้าน ไม่ว่าจะเป็นการเมือง เศรษฐกิจ สังคม หากจะมีที่ประสบความสำเร็จก็คือ การมีอำนาจรัฏฐาธิปัตย์ ใช้อำนาจดำเนินการกับคนที่เห็นต่างทางการเมืองให้สงบปากสงบคำและทำตัวเรียบร้อย นั่นคือความสำเร็จของ คสช.

ท่าทีของภาคประชาชน

ผมคิดว่าเป็นไปไม่ได้ที่ประชาชนจะลุกฮือออกมาเคลื่อนไหวต่อต้าน คสช. เพราะ คสช. มีมาตรา 44 แค่น้องเดียร์จะไปกราบคารวะดวงวิญญาณพ่อ “เสธ.แดง” ทางรัฏฐาธิปัตย์ยังไม่ยอมเลย จริงๆแล้วผมก็ไม่เห็นด้วยกับแนวทางของ “เสธ.แดง” ที่ใช้ความรุนแรง แต่ประชาชนจำนวนหนึ่งเขาชื่นชมศรัทธา เขาอยากไปรำลึกถึง “เสธ.แดง” ที่ถูกยิง อันนี้มันบอกได้หลายอย่างว่า คสช. ยังไม่มีความมั่นคงของตัวเอง ถ้าตัวเองมีความมั่นคงก็ต้องอนุญาต เพราะไม่สามารถก่ออะไรทางการเมืองได้

สถานการณ์ที่ประชาชนจะไปชุมนุมใหญ่ๆเป็นไปไม่ได้ เพราะจะถูกควบคุมตัว บางคนถูกคุมตัวไปโดยที่ญาติพี่น้องไม่รู้เรื่องเลยก็มี บางคนขณะนี้ยังไม่รู้เลยว่าชะตากรรมเป็นอย่างไร อย่างน้อยต้องยึดตามหลักมนุษยธรรม สิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน คือต้องให้ญาติรู้ว่าไปไหน แล้วต้องมีทนายความไปร่วมรับฟังเวลาไต่สวน วันนี้ยืนยันว่าการชุมนุมใหญ่เป็นไปไม่ได้กับสภาพการณ์อย่างนี้ แต่ในความราบเรียบบนผิวน้ำนั้น ข้างใต้น้ำมีความอึดอัด ความคับข้องใจเต็มไปหมด

ปลายปี 2561 จะมีเลือกตั้งหรือไม่

เป็นทางเลือกเดียวที่ คสช. จะผ่อนเบาแรงกดดันทั้งหลายทั้งปวง ไม่ว่าเศรษฐกิจ ราคาพืชผลทางการเกษตร ปัญหาต่างๆที่แก้ไขอะไรไม่ได้เลย ถ้าการเลือกตั้งกำหนดให้ชัดเจนว่าจะเกิดเมื่อไร ความรู้สึกของคนก็จะไปจดจ่อเรื่องการเลือกตั้ง แรงกดดันต่างๆที่มีต่อ คสช. ก็จะค่อยๆคลี่คลายลง คนอาจบอกว่ารอเลือกตั้งแล้วจะได้รัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งมาแก้ปัญหา เพราะฉะนั้นระยะนี้ต้องอดทนไปก่อน

ขอย้ำว่าการเลือกตั้งเป็นการเปิดประตูบานใหญ่ให้ คสช. และจะเป็นฮีโร่เลยถ้าดำเนินการให้เร็วที่สุด จะผ่อนแรงกดดันได้เยอะ คสช. สามารถลงจากหลังเสือได้โดยไม่ต้องกลัวว่าจะถูกเสือกัด ในทางตรงกันข้ามยิ่งอยู่ในอำนาจนานเท่าไร แรงกดดันจะยิ่งมากขึ้น ผมไม่รู้ว่ามันจะไปสู่จุดไหน แต่ในอดีตที่ผ่านมามีกรณีจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ จอมพลถนอม กิตติขจร และจอมพลประภาส จารุเสถียร มีชะตากรรมคล้ายๆกัน

จอมพลถนอม จอมพลประภาส มีศิลปะทางการเมือง เขานุ่มนวล ถ้าเปรียบก็เป็นไม้ที่หุ้มด้วยผ้านวม เขาแข็งแกร่ง แต่เวลาดำเนินการข้างนอกนุ่มนวล จอมพลประภาสเขาสัมผัสชาวบ้านอย่างใกล้ชิดและแสดงอัธยาศัยไมตรีกับประชาชน แต่แรงกดดันก็สะสมจนเกิดเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 แต่เที่ยวนี้ผมไม่รู้และไม่ขอวิเคราะห์ว่าจะเกิดอะไร มันเป็นหลักวิทยาศาสตร์ เมื่อมีแรงกดดันนานๆเข้าก็ต้องมีทางออกทางใดทางหนึ่ง แต่ผมไม่รู้ว่ามันจะออกยังไง

อนาคตระบอบประชาธิปไตย

ประชาชนแข็งแรงขึ้น ประชาชนเรียนรู้ว่าการรัฐประหารไม่สามารถแก้ปัญหาได้ จริงๆก็ต้องชม คสช. ชุดนี้ว่าเขาฉลาดในการวางหมาก เดินแต้มทางการเมือง เริ่มต้นการใช้อำนาจด้วยการเรียกไปปรับทัศนคติก่อน แล้วดำเนินการอย่างเข้มข้น เอารถไปล้อมที่นั่นที่นี่จนผู้คนหวั่นเกรงไปทั่ว ส่งผลให้คนหวาดวิตกว่าจะโดนอำนาจรัฏฐาธิปัตย์ จึงอยู่ในภาวะที่จำยอม นิ่งสนิท ผมยอมรับว่าแต่ละหมากแต่ละแต้มคู พล.อ.ประยุทธ์ท่านฉลาดในการให้สัมภาษณ์สื่อ ทีเล่นทีจริง บางทีก็แรง บางทีก็เบา ทำให้เกิดบรรยากาศคล้ายๆว่าสื่อยอมรับโดยปริยายว่าท่านมีบุคลิกอย่างนี้

ถือว่า คสช. เป็นคณะรัฐประหารที่มีศิลปะในการดำเนินอำนาจได้ดีกว่าคณะรัฐประหารในอดีตที่ผ่านมา แต่ถึงคุณจะมีศิลปะในการดำเนินการใช้อำนาจขนาดไหนก็ตาม ผลสัมฤทธิ์การรัฐประหารก็ไม่ได้ตอบโจทย์ มิหนำซ้ำมีแต่จะสร้างปัญหาขึ้น มันตอกย้ำให้ประชาชนเรียนรู้ว่ามีแต่ประชาธิปไตยที่แท้จริงอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขเท่านั้นถึงจะแก้ปัญหาบ้านเมืองได้ ยกตัวอย่างญี่ปุ่น อังกฤษ เนเธอร์แลนด์ เดนมาร์ก ซึ่งประชาชนเขาเรียนรู้ เมื่อประชาชนเรียนรู้ก็มีความหวัง เพราะประชาชนคือเจ้าของอำนาจที่แท้จริง ส่วนคณะรัฐประหารมาแค่ชั่วครั้งชั่วคราว ผมไม่เชื่อว่าเขาจะสืบทอดอำนาจได้ 20 ปี แม้จะมีความพยายามก็ตาม

You must be logged in to post a comment Login