สาวใช้กับนายโหด / โดย ศิลป์ อิศเรศ

On July 20, 2018

คอลัมน์ : ร้ายสาระ

ผู้เขียน : ศิลป์ อิศเรศ

(โลกวันนี้วันสุข ประจำวันที่ 20-27 กรกฎาคม 2561)

สาวใช้ถูกนายจ้างกระทำทารุณกรรมต่างๆนานาจนทนไม่ไหว ต้องหนีออกจากบ้านมาขอความช่วยเหลือจากสถาบันต้นสังกัด ฝ่ายนายจ้างมีพยานมากมายให้การตรงกันว่าบาดแผลทั้งหลายเกิดจากสาวใช้ทำตัวเอง ขณะที่สาวใช้เคราะห์ร้ายมีหลักฐานเพียงแค่คำบอกเล่าของตนเองเท่านั้น

วันศุกร์ที่ 19 ธันวาคม 1862 เด็กสาวร่างเล็ก ผอมกะหร่อง เนื้อตัวมอมแมม ยืนตะโกนเรียกให้คนเปิดประตูรับเธอเข้าไปในสถาบันฝึกวิชาชีพมิตแชมอินดัสเตรียล ชาร์ล็อต คัตเตรส ภรรยาคนเฝ้าประตู เดินมาดูก็ต้องประหลาดใจที่เด็กสาวคนนั้นบอกว่าเธอคือ โซเฟีย จาวิส

โซเฟียเป็นศิษย์เก่าของสถาบัน เธอถูกส่งตัวไปทำงานบ้านให้ครอบครัวผู้มีอันจะกินได้นานกว่าปีมาแล้ว แต่ตอนที่จากสถาบันไปนั้นร่างกายเธอไม่ได้โทรมแบบนี้ ชาร์ล็อตถึงกับเบือนหน้าหนีไม่กล้ามองดู ก่อนจะเรียกให้คนมาช่วยกันพาตัวโซเฟียไปยังห้องพยาบาล

เกิดมาให้บริการ

บิดาของโซเฟียเป็นคนงานโรงหมักเบียร์ เสียชีวิตเมื่อปี 1855 ขณะนั้นโซเฟียมีอายุเพียงแค่ 10 ขวบ โซเฟียและมาเรีย น้องสาว จึงถูกส่งตัวไปที่โรงเรียนฝึกวิชาชีพท้องถิ่น 2 ปี ก่อนจะถูกโอนย้ายมายังสถาบันมิตแชมอินดัสเตรียลในปี 1857

สถาบันมิตแชมอินดัสเตรียลสอนวิชาชีพให้กับลูกหลานชนชั้นแรงงาน เพื่อให้พวกเขาสามารถทำงานมีรายได้เลี้ยงดูตัวเองได้ เด็กผู้ชายจะได้เรียนวิชาตัดรองเท้าหรือตัดเย็บเสื้อผ้า หรือไม่ก็ฝึกวิชาทหาร ขณะที่เด็กผู้หญิงเรียนรู้เกี่ยวกับการทำงานบ้าน

วันที่ 9 มีนาคม 1859 โซเฟียถูกส่งตัวไปทำงานบ้านให้กับคุณนายนอร์ริส ต่อมาเธอส่งต่อโซเฟียให้กับคุณนายแมนนิ่ง แต่แล้วในเดือนมกราคม 1860 คุณนายแมนนิ่งก็ส่งตัวโซเฟียกลับมายังสถาบัน โดยอ้างว่าโซเฟียเด็กเกินไป แต่เชื่อกันว่าสาเหตุที่แท้จริงเกิดจากโซเฟียไปหยิบเงิน 6 เพนนีที่วางอยู่บนโต๊ะในบ้าน โซเฟียถูกส่งตัวไปทำพิธีล้างบาปที่โบสถ์เซนต์ปีเตอร์และเซนต์จอห์น

บ้านหลังใหม่

เดือนตุลาคม 1861 โซเฟียถูกส่งตัวไปเป็นแม่บ้านให้กับคุณนายแมรี แลงตัน โทมัส แม่ม่ายสามีตาย มีลูก 9 คน เป็นชาย 6 คน และหญิง 3 คน อายุระหว่าง 3 ขวบถึง 18 ปี กับผู้อาศัยใต้ชายคาเดียวกันอีก 1 คน โซเฟียต้องดูแลคนกว่า 10 คน โดยได้ค่าจ้างสัปดาห์ละ 1 ชิลลิง 6 เพนนี หรือราวๆ 6 ปอนด์ในค่าเงินปัจจุบัน แม้ค่าจ้างจะไม่มากนักแต่ก็ดีกว่าไม่มีงานทำ อีกทั้งโซเฟียยังได้ฝึกงาน เมื่อชำนาญแล้วก็สามารถขึ้นค่าตัวได้ในอนาคต

สามีของคุณนายแมรีเสียชีวิตเมื่อเดือนมีนาคม 1860 ทิ้งมรดกจำนวนหนึ่งไว้ให้ เมื่อเทียบกับค่าเงินปัจจุบันก็ราวๆ 300,000 ปอนด์ แต่คุณนายแมรีมีลูกๆต้องดูแลถึง 9 คน และเธอก็ไม่มีงานทำ ดังนั้น จึงต้องใช้สอยอย่างประหยัด จ้างหญิงรับใช้เพียงคนเดียว จากเดิมที่เคยมีหญิงรับใช้ 3 คน และยังแบ่งห้องให้เช่าเพื่อหารายได้มาจุนเจือครอบครัว

โซเฟียรับใช้คุณนายแมรีช่วง 6 เดือนแรกอย่างมีความสุข เธอมีห้องนอนที่ชั้นบนสุดของบ้าน แม้จะไม่มีไฟหรือเครื่องทำความร้อน แต่อย่างน้อยเธอก็มีห้องหับส่วนตัว กินอาหารแบบเดียวกับที่ครอบครัวนายจ้างกินโดยเธอกินในห้องครัวกับเด็กเล็ก

สวรรค์ล่ม

โซเฟียทำงานอย่างมีความสุขได้ไม่นานนัก เดือนมิถุนายน 1862 คุณนายแมรีแจ้งกับสถาบันกล่าวหาว่าโซเฟียขโมยแสตมป์ 40 ดวง อาจารย์ปกครองเดินทางมาสอบสวน โซเฟียปฏิเสธข้อกล่าวหา แต่ยอมรับว่าเธอเคยแอบขโมยกินขนมปังเพราะหิว เมื่อไม่มีหลักฐานทางสถาบันก็ไม่สามารถทำอะไรได้ อาจารย์ปกครองจึงเดินทางกลับ

นับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมาความสัมพันธ์ระหว่างนายจ้างและสาวรับใช้ก็แย่ลง โซเฟียไม่ได้กินอาหารแบบเดียวกับเจ้านายอีกต่อไป เธอได้ขนมปังค้างคืนเป็นอาหารเช้าและข้าวคลุกเกลือเป็นอาหารเย็น คุณนายแมรีเกรงว่าโซเฟียจะแอบกินอาหารเย็นที่เหลือจึงไล่เธอขึ้นห้องตั้งแต่ 6 โมงเย็น ไม่ต้องรอเก็บโต๊ะอาหาร

เมื่อคุณนายแมรีจำเป็นต้องเดินทางไปต่างเมืองเพื่อร่วมพิธีฝังศพแม่ของเธอ โซเฟียถูกปล่อยให้อยู่บ้านกับเด็กเล็กตามลำพัง หลังจากที่คุณนายแมรีกลับถึงบ้าน เธอกล่าวหาว่าโซเฟียแอบขโมยกุญแจตู้เก็บเสบียงอาหารเพื่อเอาขนมปังไปกิน โซเฟียยอมรับตามข้อกล่าวหา ทำให้คุณนายแมรีโกรธเป็นฟืนเป็นไฟ

ปฏิบัติการโหด

คุณนายแมรีเริ่มใช้ไม้ตีแขนโซเฟียเมื่อเธอรู้สึกไม่สบอารมณ์ ตามมาด้วยกล้อนผมโซเฟียโดยกล่าวหาว่าผมเผ้ารุงรังไม่เรียบร้อย โซเฟียแก้ตัวว่าเธอไม่มีหวีและไม่มีเวลาดูแลตัวเองเพราะแมรีใช้งานเธอหนักทั้งวัน เดือนธันวาคมโซเฟียถูกพาตัวไปในห้องแคบๆ จากนั้นคุณนายแมรีก็ใช้คันเบ็ดตกปลาฟาดอย่างไม่ยั้งจนตาบวมปูดลืมไม่ขึ้น

วันที่ 18 ธันวาคม โซเฟียถูกใช้ให้นำรองเท้าของเด็กๆไปขัดในห้อง แต่ห้องของโซเฟียไม่มีไฟ เธอจึงขัดรองเท้าได้ไม่ดีนัก คุณนายแมรีโกรธมากสั่งให้โซเฟียถอดเสื้อผ้าออกเหลือแต่เพียงชุดซับในที่เป็นผ้าสีขาวบางๆ ก่อนจะลากตัวเธอไปที่ลานหลังบ้าน

คุณนายแมรีนำถังน้ำมาราดตัวโซเฟียตั้งแต่หัวจดเท้าท่ามกลางอากาศที่หนาวเหน็บของเดือนธันวาคม ชุดซับในสีขาวบางๆเมื่อถูกน้ำก็ทำให้แทบจะโปร่งใส มองเห็นสรีระของโซเฟียทุกขุมขนต่อหน้าต่อตาลูกๆของคุณนายแมรีและผู้เช่าบ้าน คุณนายแมรียังไม่หนำใจ สั่งให้โซเฟียนอนราบกับพื้นก่อนจะนำน้ำมาราดบนตัวเธออีก 2 ถัง หลังจากที่ลงโทษจนพอใจแล้วคุณนายแมรีก็สั่งให้โซเฟียกลับไปที่ห้องนอนของเธอ

แค่ตีเบาๆ

วันรุ่งขึ้นโซเฟียหนีออกจากบ้าน เดินทางมายังสถาบันมิตแชมอินดัสเตรียลเพื่อขอความช่วยเหลือ โซเฟียต้องนอนรักษาตัวอยู่จนถึงวันที่ 25 ธันวาคม หลังจากที่หายดีแล้วเธอเดินทางไปให้ปากคำกับตำรวจเมื่อวันที่ 13 มกราคม 1863

คุณนายแมรีถูกเรียกตัวมาสอบปากคำ เธอมาพร้อมกับทนาย โดยอ้างว่าทำโทษโซเฟียด้วยการตีมือสั่งสอนแบบเดียวกับที่เธอทำโทษลูกๆ ไม่มีอะไรมากไปกว่านั้น ลูกๆและผู้เช่าห้องเป็นพยานว่าคุณนายแมรีไม่เคยทำทารุณกรรมโซเฟีย ไม่เคยสั่งให้เปลื้องผ้าแล้วราดด้วยน้ำท่ามกลางอากาศที่หนาวเย็น

คดีนี้เป็นเรื่องละเอียดอ่อน ผู้กล่าวหาเป็นเพียงสาวรับใช้ ผู้ถูกกล่าวหาเป็นบุคคลมีหน้ามีตาในสังคม ข้อกล่าวหาค่อนข้างจะร้ายแรง มีทั้งกระทำทารุณกรรมและกระทำอนาจารต่อหน้ากลุ่มคน อีกทั้งกล่าวหาว่าคุณนายแมรีจ่ายเงินค่าจ้างให้กับโซเฟียแค่เดือนแรกเดือนเดียวเท่านั้น หลังจากนั้นเธอก็ไม่จ่ายค่าจ้างให้อีก โดยอ้างว่าหักเป็นค่าเสื้อผ้าที่โซเฟียต้องสวมใส่ให้สมกับฐานะของนายจ้าง

นายแพทย์ 3 คนวินิจฉัยว่าการที่โซเฟียร่างกายทรุดโทรมเพราะเธอป่วยเป็นโรคฝีประคำร้อย ไม่มีอะไรเกี่ยวข้องกับการถูกทารุณกรรม ส่วนตาที่บวมปูดนั้น คุณนายแมรีให้การว่าโซเฟียเดินชนคานไม้ในห้องเอง ภายหลังพบว่านายแพทย์ทั้ง 3 คนล้วนสนิทสนมกับครอบครัวคุณนายแมรี

แม้ว่าคุณนายแมรีจะมีพยานให้การเข้าข้างมากกว่า 10 ปาก ขณะที่โซเฟียไม่มีพยานเลยนอกจากรายงานของแพทย์ตำรวจที่ลงความเห็นว่าร่างกายบอบช้ำเพราะถูกทำร้าย ศาลตัดสินว่าคุณนายแมรีมีความผิดฐานกระทำทารุณกรรม ต้องโทษใช้แรงงานหนักในเรือนจำวอนด์สเวิร์ธตั้งแต่เวลา 6 โมงเช้าถึง 5 โมงเย็น เป็นเวลา 3 เดือน