“วัฒนา”ชี้”ธนาธร”ขึ้นศาลทหารขัดหลักนิติธรรม-ปฏิญญาสากล

On April 8, 2019

นายวัฒนา เมืองสุข อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์และแกนนำพรรคเพื่อไทย โพสต์ข้อความทางเฟซบุ๊คแสดงความเห็นกรณีการฟ้องดำเนินคดีนายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ โดยต้องไปขึ้นศาลทหารด้วย โดยระบุว่า

ตามข้อ 10 ของปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน การพิจารณาคดีอาญาจะต้องกระทำโดยศาลที่มีความเป็นอิสระและเป็นกลาง เพื่ออนุวรรตน์ให้เป็นไปตามปฏิญญาข้อดังกล่าว สหประชาชาติได้กำหนดหลักการพื้นฐานว่าด้วยความเป็นอิสระของฝ่ายตุลาการ (Basic Principles of the Independence of the Judiciary) ที่จะต้องได้รับประกันจากรัฐและต้องถูกบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญหรือกฎหมายของรัฐนั้นๆ

หลักความเป็นอิสระ (independence) ที่สำคัญคือองค์กรของศาลจะต้องไม่ขึ้นอยู่กับฝ่ายบริหารและมีหน่วยงานธุรการของตนเอง การแต่งตั้ง การโยกย้าย การเลื่อนตำแหน่งหรือเงินเดือน และการลงโทษ จะต้องได้รับความเห็นชอบโดยคณะกรรมการตุลาการของศาลนั้นๆที่ผู้พิพากษาเป็นผู้เลือก ส่วนหลักความเป็นกลาง (impartiality) คือการไม่มีส่วนได้เสียทั้งในเนื้อหาของคดีและผู้เป็นคู่ความ ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 11-14 จึงบัญญัติให้คู่ความมีสิทธิคัดค้านผู้พิพากษาที่มีส่วนได้เสียเกี่ยวกับคดีนั้นได้

หลักความเป็นอิสระและความเป็นกลางดังกล่าว รัฐธรรมนูญ 2560 บัญญัติให้ใช้กับศาลยุติธรรมและศาลปกครองเท่านั้น (มาตรา 196 และ 198) แต่ไม่ใช้กับศาลทหารที่อยู่ในสังกัดของกระทรวงกลาโหม ดังนั้น การเอาพลเรือนขึ้นศาลทหารที่ไม่มีความเป็นอิสระจึงขัดกับหลักนิติธรรมและขัดกับปฏิญญาสากลที่ประเทศไทยรับรองมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2491 ดังนั้น การที่ คสช. ออกมาโต้แอมเนสตี้กรณีเอาพลเรือนขึ้นศาลทหารคือการประจานถึงความดักดานของทหารที่ยึดอำนาจปกครองประเทศ

หัวหน้า คสช. มีคำสั่งที่ 55/2559 ลงวันที่ 12 กันยายน 2559 ยกเลิกการเอาพลเรือนขึ้นศาลทหาร แต่ให้มีผลเฉพาะคดีที่เกิดหลังจากวันที่ออกคำสั่ง ส่วนคดีที่เกิดขึ้นก่อนวันออกคำสั่งยังต้องขึ้นศาลทหารเช่นเดิม เหตุที่ยกเลิกคำสั่งเพราะประเทศไทยจะต้องเข้าประชุมคณะมนตรีสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ ครั้งที่ 33 ระหว่างวันที่ 10-13 กันยายน 2559 การยกเลิกคำสั่งดังกล่าวจึงมิได้เกิดจากสำนึกดีหรือมีความอาย หากแต่เกิดจากการขายผ้าเอาหน้ารอดที่ต้องเข้าประชุม ดังที่หลายฝ่ายบอกว่างาช้างย่อมไม่งอกจากปากสุนัขฉันใด การเคารพสิทธิมนุษยชนอันเป็นสิ่งดีงามจะไม่มีทางเกิดจากเผด็จการฉันนั้น

ขอให้กำลังใจคุณธนาธรที่ต้องขึ้นศาลทหาร

Featured