โรคแพนิก

• Tweet
• 

คอลัมน์ : พบหมอศิริราช

ผู้เขียน : รศ.พญ.พรจิรา ปริวัชรากุล

(โลกวันนี้วันสุข ประจำวันที่  26 เมษายน – 3 พฤษภาคม 2562 )

อาการตื่นตระหนกหรือกลัวสุดขีดจนใจสั่นอาจเกิดขึ้นได้กับทุกคน อาการทั่วไปดูธรรมดา แต่หากเป็นบ่อยๆจนมีอาการอย่างอื่นร่วมด้วยไม่หายสักทีจะมีโอกาสเป็นโรคแพนิกได้หรือไม่ มาหาคำตอบกัน

โรคแพนิก (Panic disorder) คือการที่คนไข้มีอาการแพนิก หรือที่เรียกว่า “Panic attack” เป็นๆหายๆติดต่อกันเป็นเวลาเกิน 1 เดือนขึ้นไป ส่งผลต่อชีวิตประจำวันทำให้ไม่สามารถไปทำงานได้ อาจจะหลีกเลี่ยงอันตรายต่างๆโดยที่เกิดขึ้นติดๆกันโดยไม่ทราบสาเหตุที่ชัดเจนมากระตุ้น

สาเหตุที่พบได้ในคนที่เป็นโรคแพนิกคือ มีปัจจัยด้านพันธุกรรม ถ้าหากมีญาติสายตรงเป็นโรคแพนิกก็มีโอกาสจะเป็นมากกว่าคนอื่น 5 เท่า นอกจากนี้ก็ยังมีปัจจัยในเรื่องระบบชีวภาพในร่างกายคือ ระบบประสาทอัตโนมัติอาจจะทำงานไวเกินไป ทำให้มีอาการใจสั่น เหงื่อแตกขึ้นมาได้ โดยที่ไม่จำเป็นต้องพบเหตุการณ์อะไรที่น่ากลัว โดยเกือบทั้งหมดของผู้ป่วยที่เป็นโรคแพนิกจะเริ่มมีอาการหลังจากเกิดเหตุการณ์ในชีวิตครั้งสำคัญ เช่น เกิดความสูญเสียร้ายแรงขึ้นมา

โรคนี้มักพบในคนอายุน้อยอายุประมาณ 20-30 ปี ซึ่งหลายรายจะมาพบแพทย์ช้า กว่าจะมาพบแพทย์อายุประมาณ 40-50 ปีก็มี เพราะว่าอาการของโรคนี้ใกล้เคียงกับโรคอื่นหลายอย่าง เช่น ใจสั่น เหงื่อแตกง่าย หายใจไม่อิ่ม รู้สึกเจ็บหน้าอก บางรายมีอาการชาที่มือ ที่เท้า ที่ปาก หรือรู้สึกวิงเวียน กลัวว่าจะควบคุมตัวเองไม่ได้ กลัวว่าจะบ้า กลัวว่าจะเสียชีวิต ทั้งหมดนี้ไม่ได้หมายความว่าทุกคนจะเป็นเหมือนกัน อาการเด่นชัดของแต่ละคนไม่เหมือนกัน

การวินิจฉัยโรคแพนิก อันดับแรกแพทย์จะต้องดูให้แน่ชัดว่าไม่ได้เป็นโรคอื่นที่มีอาการใกล้เคียงกับแพนิก เช่น โรคไทรอยด์เป็นพิษ โรคหัวใจ โรคปอด หรือบางคนอาจเป็นภาวะวัยทอง หรือมีผลมาจากการใช้ยาเสพติดกระตุ้น รวมทั้งเครื่องดื่มและอาหารที่มีกาเฟอีน เช่น ชา กาแฟ โคล่า ชาเขียว และเครื่องดื่มชูกำลัง ทั้งหมดนี้ต้องดูให้แน่ชัดว่าไม่ได้มีมาจากสาเหตุอื่นถึงจะวินิจฉัยว่าเป็นโรคแพนิก

การรักษาโรคแพนิกมีวิธีการรักษา 2 หลักใหญ่ๆคือ การใช้ยา และการทำจิตบำบัดประเภทปรับความคิดและพฤติกรรม ในเบื้องต้นผู้ป่วยสามารถบอกตัวเองได้โดยให้กำลังใจตัวเองคือ บอกตัวเองว่าโรคนี้เป็นขึ้นมาแล้วรักษาได้แล้ว ไม่ทำให้ถึงแก่ชีวิต ส่วนมากคนที่มาแล้วรักษายากเป็นเพราะพยายามช่วยเหลือตัวเองในทางอื่นๆ เช่น ดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งดูเหมือนอาการจะสงบ แต่จริงๆแล้วรุนแรงและรักษายากมากยิ่งขึ้น หากท่านสงสัยว่าตนเองมีอาการที่คล้ายโรคแพนิกควรจะมาพบแพทย์ตั้งแต่เนิ่นๆ

สำหรับผู้ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคแพนิกแล้ว และเกิดอาการแพนิกขึ้น วิธีการปฏิบัติตัว อันดับแรกต้องตั้งสติ หายใจเข้า-ออกลึกๆ ช้าๆ เพื่อเบี่ยงเบนความสนใจจากอาการ โดยหายใจเข้าให้ท้องป่องและหายใจออกให้ท้องยุบในจังหวะที่ช้า ซึ่งจะทำให้ร่างกายค่อยๆปรับตัว ในระหว่างที่ทำให้บอกกับตัวเองว่าอาการที่เกิดขึ้นเป็นชั่วคราว สามารถหายได้ และไม่ถึงแก่ชีวิต หลังจากนั้นร่างกายจะค่อยๆผ่อนคลาย และอาการก็จะค่อยๆดีขึ้นและหายไปเอง

You must be logged in to post a comment Login