วันเสาร์ที่ 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2567

ทนอดได้ก็อดทนได้

On April 30, 2021

คอลัมน์ : สันติธรรม

ผู้เขียน : บรรจง บินกาซัน

(โลกวันนี้รายวัน ประจำวันที่ 30 เม.ย.-7 พ.ค. 64)

เพื่อนต่างศาสนิกทั้งในโรงเรียน มหาวิทยาลัยและที่ทำงานเคยถามผมในระหว่างผมถือศีลอดในเดือนรอมฎอนว่า “ไหวหรือวะ อดทั้งข้าวทั้งน้ำ” เพื่อนบอกกับผมว่า “ถ้าให้อดข้าวอย่างเดียวตั้งแต่เช้าจรดค่ำพอทำได้ แต่ถ้าอดน้ำด้วยนี่ ไม่ไหวว่ะ”

“ตอนนายละศีลอด นายคงสวาปามเต็มที่เลยสิ” เพื่อนผมเปรยด้วยความอยากรู้

หลายคนเข้าใจว่า คนที่อดมาทั้งวัน พอถึงเวลากินได้ก็คงจะกินอย่างเต็มที่ ความจริงแล้วมิใช่เช่นนั้นเลย ใครทำอย่างนั้นจะมีแต่ผลเสียต่อร่างกาย อาการจุกจะเกิดขึ้นและความอึดอัดไม่สบายตัวจะตามมา

เมื่อถึงเวลาละศีลอดตอนดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า มุสลิมจะละศีลอดตามคำสอนของนบีมุฮัมมัดโดยการกินอินทผลัมสองสามเม็ดและตามด้วยน้ำหรือไม่ก็นมหรือซุปอุ่นๆสักเล็กน้อยแล้วลุกขึ้นไปละหมาดซึ่งใช้เวลาประมาณสิบนาที

ในช่วงเวลาละหมาด  กระเพาะซึ่งได้รับการพักผ่อนมาตลอดทั้งวันเริ่มได้รับการเตือนให้ปรับตัวพร้อมเริ่มทำงาน  เป็นเรื่องแปลกที่ถึงแม้จะอดอาหารมาทั้งวัน แต่ผมก็ไม่สามารถกินอาหารได้มากมาย บางทีกินน้อยกว่าเดิมเสียด้วยซ้ำ เพราะน้ำตาลจากอินทผลัมถูกดูดซึมไปหล่อเลี้ยงร่างกายแล้ว

เรื่องแปลกอีกอย่างหนึ่งก็คือ ในเวลาปกติที่ไม่ได้ถือศีลอด หากถึงเวลาเที่ยงแล้วไม่ได้กินอาหาร ผมจะเกิดอาหารหิวขึ้นมา ยิ่งอายุมากยิ่งมีอาการจะเป็นลมเพราะทนความหิวไม่ได้ แต่ในระหว่างการถือศีลอดตลอดทั้งวัน หลังจากกินอาหารมื้อเช้าก่อนดวงอาทิตย์ขึ้นจนถึงค่ำ แม้จะเกิดรู้สึกแสบท้องนิดๆตอนสายๆในสองสามวันแรก แต่เมื่อผ่านช่วงนั้นไปได้ ความรู้สึกนั้นจะหมดไปและจะไม่รู้สึกหิวเลย

หลายคนอาจคิดว่าการถือศีลอดเป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติภารกิจประจำวัน ไม่เลย สมัยผมเรียนอยู่มัธยมปลาย มีประเพณีการแข่งขันฟุตบอลระหว่างห้องสายวิทยาศาสตร์กับสายศิลปะ สายวิทยาศาสตร์มีสามห้อง ผู้เล่นฟุตบอลจึงมีมากกว่าสายศิลปะที่มีเพียงห้องเดียวและในจำนวนนี้มีเพื่อนที่มีอาการไปทางผู้หญิงอีกหลายคน ผู้เล่นจึงน้อยกว่า ผมจึงต้องลงเล่นแม้จะถือศีลอด แต่ก็เล่นจนครบเวลาทั้งๆที่ถือศีลอดอยู่ พอเล่นเสร็จ เพื่อนที่เคยมีเรื่องหมางใจกันเดินเข้ามาหาผมแล้วบอกว่า “เฮ้ย แขก กูนับถือใจมึงว่ะ”

ทุกวันนี้ นักฟุตบอลอาชีพหลายคนในสโมสรพรีเมียร์ลีกของอังกฤษเป็นมุสลิม เมื่อถึงเดือนรอมฎอน นักฟุตบอลมุสลิมยังคงฝึกซ้อมเป็นปกติและลงเล่นในการแข่งขันขณะที่ถือศีลอดโดยประสิทธิภาพในการเล่นยังคงเหมือนเดิม ในตุรกี การแข่งขันฟุตบอลอาชีพยังคงมีอยู่และนักฟุตบอลยังทำอาชีพของตนด้วยการเล่นตามปกติ  แต่เมื่อถึงเวลาละศีลอด กรรมการในสนามจะเป่านกหวีดหยุดพักการเล่นสักสักสิบนาทีเพื่อให้นักฟุตบอลมุสลิมที่ถือศีลอดได้ละศีลอด

เหตุผลที่นักฟุตบอลมุสลิมยังถือศีลอดก็เพราะกฎของอิสลามกำหนดว่าการเจตนาไม่ถือศีลอดถือเป็นบาปใหญ่แม้ยังไม่ได้ทำชั่วก็ตาม และถ้าไปถือชดใช้ก็ไม่เหมือนกับการถือศีลอดในเดือนรอมฎอน

การถือศีลอดได้ถูกพระเจ้ากำหนดมาสำหรับมนุษย์ที่พระองค์ทรงสร้างมา ดังนั้น พระองค์จึงทรงรู้ดีว่าสิ่งที่พระองค์ใช้ให้มนุษย์ปฏิบัตินั้นไม่เกินกว่าความสามารถของมนุษย์ อย่างไรก็ตาม ศาสนาถูกประทานมามิใช่เพื่อทำร้ายหรือทำลายชีวิตของมนุษย์ ดังนั้น ถ้าการถือศีลอดเป็นอันตรายต่อสุขภาพหรือชีวิตของผู้ใด คนผู้นั้นก็ได้รับการยกเว้นจากการถือศีลอด

ด้วยเหตุนี้ คนป่วยเล็กๆน้อยๆ คนเดินทางไกล หญิงมีประจำเดือนจะได้รับการยกเว้นจากการถือศีลอด แต่ต้องถือชดใช้ให้ครบเมื่อพ้นเดือนรอมฎอนไปแล้ว

ส่วนคนป่วยเรื้อรังที่ต้องกินยาประจำ คนแก่ที่ไม่สามารถถือศีลอดได้ หญิงใกล้คลอดบุตรและต้องให้นมบุตรก็ได้รับการยกเว้นจากการถือศีลอด แต่ต้องชดใช้ด้วยการเลี้ยงอาหารคนจนหนึ่งคนในวันที่ตัวเองไม่ได้ถือศีลอดเพื่อเป็นการชดใช้

ความอดทนต่อแรงกดดัน อดกลั้นต่อสิ่งเย้ายวนซึ่งเป็นพื้นฐานของคุณธรรมไม่อาจเกิดขึ้นได้เลยถ้าไม่มีการฝึกมนุษย์ให้ละเว้นจากของจำเป็นอย่างมีแบบแผน เพื่อที่มนุษย์จะได้รับบทเรียนว่าเมื่อของจำเป็นยังละเว้นได้ ทำไมของที่ไม่จำเป็นเช่นอบายมุขจะละเว้นไม่ได้    


You must be logged in to post a comment Login