ชุมทิศอิสลาม

• Tweet
• 

คอลัมน์ : สันติธรรม

ผู้เขียน : บรรจง บินกาซัน

(โลกวันนี้รายวัน ประจำวันที่ 11 ก.พ.  65)

มนุษย์เราเมื่อเคารพนับถือสิ่งใดจะวางสิ่งนั้นไว้ข้างหน้าและหันไปทางนั้นเพื่อทำความเคารพ เช่น ทุกคนหันหน้าไปยังธงชาติเพื่อแสดงความเคารพ  สิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่มนุษย์เคารพกราบไหว้ก็ถูกวางไว้ข้างหน้า

พฤติกรรมทางธรรมชาติเช่นนี้ทำให้ผมตั้งคำถามในใจว่าเมื่อศาสนิกต่างๆมีสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ตัวเองเคารพนับถือแล้ว ศาสนสถานของแต่ละศาสนามีการกำหนดชุมทิศหรือทิศทางที่ศาสนิกต้องหันหน้าไปเมื่อทำพิธีกรรมสวดมนต์หรือไม่และอย่างไร

ในอิสลาม  มัสยิดแห่งแรกคือก๊ะอฺบ๊ะฮฺซึ่งตั้งอยู่ในเมืองมักก๊ะฮฺ  สถานที่แห่งนี้ถูกสร้างโดยอับราฮัม(นบีอิบรอฮีม)และอิสมาอีลลูกชายของท่านตามคำบัญชาของพระเจ้าเมื่อประมาณ 4,000 ปีที่แล้วเพื่อใช้เป็นสถานที่เคารพสักการะพระองค์ ก๊ะอฺบ๊ะฮฺถูกเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า “บัยตุลลอฮฺ” (บ้านของพระเจ้า)

คัมภีร์กุรอานเล่าว่าหลังจากสร้างก๊ะอฺบ๊ะฮฺเสร็จแล้ว  นบีอิบรอฮีมได้วิงวอนขอต่อพระเจ้าสามอย่างด้วยกัน นั่นคือ 1) ขอให้เมืองมักก๊ะฮฺเป็นเมืองที่ปลอดภัย 2) ขอให้เมืองมักก๊ะฮฺมีผลไม้อุดมสมบูรณ์ และ 3) ขอให้ลูกหลานของท่านได้เป็นผู้นำของมนุษยชาติ

พระเจ้าตอบรับคำวิงวอนของนบีอิบรอฮีมทั้งสามประการ มักก๊ะฮฺเป็นเมืองแห่งการทำฮัจญ์ที่ผู้ไปทำฮัจญ์ได้รับความปลอดภัยในระหว่างพิธีฮัจญ์  มักก๊ะฮฺมีผลไม้ดีๆจากทั่วทุกแห่งของโลกให้กินตลอดทั้งปีแม้ในเมืองมักก๊ะฮฺไม่สามารถปลูกอะไรได้เลย แถมยังมีน้ำซัมซัมให้ผู้ทำพิธีฮัจญ์ได้ดื่มและยังผู้ทำพิธีฮัจญ์ยังนำกลับมาเป็นของขวัญแก่คนทางบ้านด้วย

คำวิงวอนที่สามเป็นสิ่งที่มีความสำคัญมาก พระเจ้าได้ตอบรับคำวิงวอนของนบีอิบรอฮีมโดยการให้ท่านได้เป็นบรรพบุรุษแห่งความศรัทธาในพระเจ้าองค์เดียว ลูกหลานของท่านเป็นผู้นำทางด้านจิตวิญญาณหรือ “นบี” ที่ชาวยิว ชาวคริสเตียนและชาวมุสลิมรู้จักดี  ชื่อนบีเหล่านี้มีกล่าวไว้ทั้งในคัมภีร์ไบเบิลและคัมภีร์กุรอาน เช่น โมเสส  ดาวิด  โซโลมอน  ยอห์นแบพติสต์(ยะฮฺยา) เยซัสและมุฮัมมัด

เดิมที อาคารก๊ะอฺบ๊ะฮฺมีรูปทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้าที่ภายในอาคารใช้ทำพิธีแสดงความเคารพสักการะพระเจ้าองค์เดียว   แต่หลังสมัยนบีอิบรอฮีม  ชาวอาหรับได้นำเอารูปเคารพสารพัดรูปร่างจำนวน 360 รูปมาตั้งไว้ข้างในและภายนอกเพื่อสักการบูชาแทนพระเจ้า

ก๊ะอฺบ๊ะฮฺผุพังไปตามกาลเวลา  เมื่อมีการบูรณะใหม่ก่อนหน้าสมัยนบีมุฮัมมัด อาคารสี่เหลี่ยมผืนผ้าได้กลายเป็นอาคารสี่เหลี่ยมทรงจัตุรัสและถูกคลุมด้วยผ้าสีดำดังทีเห็นในปัจจุบัน

ก่อนหน้าสมัยของนบีมุฮัมมัด ที่เมืองเยรูซาเล็มมีศาสนสถาน(หรือมัสยิด)สำคัญอีกแห่งหนึ่งซึ่งเป็นจุดศูนย์รวมทางด้านจิตวิญญาณของพวกลูกหลานอิสราเอล  เดิมที คนเหล่านี้เป็นมุสลิมเพราะมีความศรัทธาตามอับราฮัมบรรพบุรุษของตน ชาวอาหรับรู้จักมัสยิดแห่งนี้เพราะไปค้าขายที่นั่นและเรียกมัสยิดแห่งนี้ว่า “มัสยิด อัลอักซอ” (มัสยิดอันไกลโพ้น)  เมื่อมุสลิมชาวอาหรับถามนบีมุฮัมมัดว่าใครสร้างมัสยิดอัลอักซอ ท่านนบีตอบว่านบีอิบรอฮีมเป็นผู้สร้างหลังจากสร้างก๊ะอฺบ๊ะฮฺ 40 ปี  เมื่อมัสยิดแห่งนี้ทรุดโทรมไปตามกาลเวลา  นบีสุไลมานหรือโซโลมอนได้สร้างมัสยิดแห่งนี้ขึ้นใหม่บนที่ตั้งเดียวกัน

ก่อนนบีมุฮัมมัดเริ่มเผยแผ่อิสลาม ก๊ะอฺบ๊ะฮฺได้สูญเสียสถานะความเป็นบ้านของพระเจ้าองค์เดียว ในขณะที่พวกลูกหลานอิสราเอลใช้มัสยิดอัลอักซอเป็นสถานที่สวดอธิษฐานแสดงเคารพสักการะพระเจ้าองค์เดียว

เมื่อนบีมุฮัมมัดและมุสลิมอพยพออกจากมักก๊ะฮฺมายังเมืองมะดีนะฮฺเพราะถูกชาวเมืองขับไล่ ท่านได้สั่งมุสลิมให้ละหมาดโดยหันหน้าไปทางทิศที่ตั้งมัสยิดอัลอักซอเหมือนพวกลูกหลานอิสราเอลที่อพยพมาอยู่ในเมืองมะดีนะฮฺ แม้ในตอนนั้นมัสยิดอัลอักซอได้ถูกพวกโรมันทำลายไปแล้ว

แต่เมื่อนบีมุฮัมมัดแสดงตนเป็นนบีที่พระเจ้าแต่งตั้งแก่พวกลูกหลานอิสราเอล คนเหล่านี้กลับไม่เชื่อทั้งนี้เพราะนบีมุฮัมมัดเป็นชาวอาหรับที่พวกลูกหลานอิสราเอลดูถูก  นบีมุฮัมมัดจึงรู้สึกผิดหวังและอยากจะหันหน้าไปยังก๊ะอฺบ๊ะฮฺ  ท่านแหงนมองขึ้นไปบนท้องฟ้าด้วยความหวังว่าพระเจ้าจะอนุญาตให้ทำตามนั้น

ในที่สุด วันหนึ่ง พระเจ้าก็มีบัญชาให้ท่านและมุสลิมหันหน้าไปยังก๊ะอฺบ๊ะฮฺในเวลาละหมาดทั้งๆที่ก๊ะอฺบ๊ะฮฺยังมีรูปเคารพมากมายตั้งอยู่  แต่เมื่อท่านพิชิตมักก๊ะฮฺได้ในปีที่แปดหลังจากการอพยพ ท่านได้สั่งให้ทำลายรูปเคารพทั้งหมดในก๊ะอฺบ๊ะฮฺและสั่งให้สถานที่แห่งนี้เป็นสถานที่สำหรับการเคารพสักการะพระเจ้าองค์เดียวและมุสลิมทุกส่วนของโลกต้องหันมาทางนี้ในเวลาละหมาด ด้วยเหตุนี้  มัสยิดทุกแห่งในโลกนี้จึงต้องกำหนดชุมทิศ(กิบลัต)ที่ก๊ะอฺบ๊ะฮฺ

You must be logged in to post a comment Login