ความเชื่อในเรื่องอุปราคา

• Tweet
• 

คอลัมน์ : สันติธรรม

ผู้เขียน : บรรจง บินกาซัน

(โลกวันนี้รายวัน ประจำวันที่   11  พ.ย.  65)

สุริยุปราคาและจันทรุปราคาเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นมาก่อนที่นักวิทยาศาสตร์จะอธิบายความจริงให้มนุษย์ได้รู้อย่างเป็นเหตุเป็นผลและสามารถคำนวณได้อย่างแม่นยำว่าปรากฏการณ์นี้จะเกิดขึ้นเมื่อใด ที่ไหนและนานเท่าใด 

แต่ในตอนที่วิทยาศาสตร์ยังไม่เจริญก้าวหน้า  มนุษย์ในวัฒนธรรมต่างๆได้อธิบายปรากฏการณ์ทั้งสองอย่างนี้ตามความเชื่อและจินตนาการของตน

ในจีนโบราณเมื่อประมาณ 4,000 ปีก่อน ผู้คนถือว่าสุริยุปราคาเกิดขึ้นเมื่อมังกรบนท้องฟ้าได้โจมตีและกลืนดวงอาทิตย์ไว้  ดังนั้น เพื่อที่จะให้มังกรตกใจกลัวและช่วยดวงอาทิตย์  ในระหว่างเกิดสุริยุปราคา  ผู้คนจะตีกลองและส่งเสียงอึกทึกเพื่อให้มังกรคายดวงอาทิตย์ออกมา  เนื่องจากดวงอาทิตย์จะออกมาปรากฏอีกครั้งหลังเกิดสุริยุปราคา  ประเพณีตีกลองให้มังกรฟ้าตกใจจึงตกทอดมาจนถึงปัจจุบัน  แต่สำหรับปรากฏการณ์จันทรุปราคานั้น  ชาวจีนกลับถือเป็นเรื่องธรรมดา

ส่วนในอินเดีย  ชาวฮินดูโบราณได้สร้างตำนานอธิบายปรากฏการณ์สุริยุปราคาว่าปีศาจตนหนึ่งชื่อราหูหาทางที่จะดื่มน้ำทิพย์ของเทพเจ้าเพื่อตัวเองจะได้มีความเป็นอมตะ  ราหูจึงแปลงร่างเป็นผู้หญิงไปร่วมงานเลี้ยงของบรรดาเทพเจ้า  แต่พระวิษณุรู้ว่าราหูแปลงร่างมา ปีศาจราหูจึงถูกตัดคอทันทีและหัวของราหูลอยข้ามท้องฟ้าไปทำให้ดวงอาทิตย์มืดมิดในระหว่างการเกิดสุริยุปราคา  บางคำบอกเล่ากล่าวว่าความจริงแล้ว ราหูสามารถขโมยน้ำทิพย์มาจิบได้  แต่ถูกตัดหัวก่อนน้ำทิพย์จะมาถึงร่าง  หัวที่ยังไม่ตายจึงลอยตามดวงอาทิตย์ไปกลืนดวงอาทิตย์ได้บางครั้ง  แต่ดวงอาทิตย์ก็หลุดออกมาได้เพราะราหูไม่มีคอแล้ว

ชาวอินคาในอเมริกาใต้กราบไหว้บูชาสุริยะเทพที่เรียกว่า “อินตี”  โดยทั่วไปแล้ว ผู้คนเชื่อว่าอินตีเป็นเทพแห่งความกรุณา  แต่ชาวอินคาเชื่อว่าการเกิดสุริยุปราคาเป็นสัญญาณของความโกรธและความไม่พอใจ  ดังนั้น หลังเกิดสุริยุปราคา  ผู้นำทางจิตวิญญาณจะจัดให้มีการทำพิธีบูชายัญ  ถึงแม้ว่าชาวอินคาจะไม่ใช้มนุษย์บูชายัญแล้ว  แต่จะหันมาใช้วิธีการอดอาหารแทนและผู้นำชาวอินคาจะละเว้นจากการทำหน้าที่ในระหว่างการเกิดสุริยุปราคา

ชนเผ่าบาตัมมาลิบาเป็นชนเผ่าโบราณทางตอนเหนือของโตโกและเบนินในอาฟริกามีตำนานว่าความโกรธและการต่อสู้กันของมนุษย์ได้ขยายไปถึงดวงอาทิตย์และดวงจันทร์  ดาวทั้งสองนี้จึงพลอยต่อสู้กันจนเกิดสุริยุปราคาขึ้นมา  เมื่อเป็นเช่นนี้  หญิงชราอาวุโสที่ได้รับการนับถือจึงขอให้ชาวบ้านแสดงความสงบให้ดวงอาทิตย์และดวงจันทร์ได้เห็นเพื่อดวงอาทิตย์และดวงจันทร์จะได้เลิกต่อสู้กัน

ปรากฏการณ์สุริยุปราคาและจันทรุปราคาจึงมีความเชื่อและตำนานเล่าขานสืบต่อกันมาในทุกวัฒนธรรม

ในสมัยที่นบีมุฮัมมัดยังมีชีวิต  มีปรากฏการณ์สุริยุปราคาเกิดขึ้นในวันที่อิบรอฮีมลูกชายคนหนึ่งของท่านเสียชีวิต  ชาวอาหรับได้กล่าวว่าสุริยุปราคาเกิดขึ้นเพราะการตายของอิบรอฮีม  ดังนั้น  นบีมุฮัมมัดจึงได้อธิบายว่า “ดวงอาทิตย์และดวงจันทร์เป็นสัญญาณสองอย่างในบรรดาสัญญาณทั้งหลายของพระเจ้า  สุริยุปราคาและจันทรุปราคามิได้เกิดขึ้นเพราะการตายหรือการเกิดของใครบางคน  ดังนั้น  เมื่อพวกท่านเห็นสุริยุปราคาหรือจันทรุปราคา  จงนมาซและวิงวอนขอพรต่อพระเจ้า”  

You must be logged in to post a comment Login