ศีลอดเป็นอะไรมากกว่าการอดข้าวอดน้ำ

• Tweet
• 

คอลัมน์ : สันติธรรม

ผู้เขียน : บรรจง บินกาซัน

(โลกวันนี้รายวัน ประจำวันที่   6 เม.ย. 66 )

การถือศีลอดด้วยการละเว้นจากการกินและดื่มดูเหมือนจะเป็นการปฏิบัติทางร่างกายภายนอก  แต่ในความจริงแล้ว  มันเป็นมาตรการหรือวิธีการควบคุมจิตใจมนุษย์มิให้ตอบสนองอารมณ์ฝ่ายต่ำหรือกิเลสที่เป็นเหตุแห่งทุกข์

ดังนั้น จึงมิใช่เรื่องแปลกอะไรที่ทุกวัฒนธรรมที่มีความเชื่อทางจิตวิญญาณจึงมีการถือศีลอด

ในอิสลาม  การถือศีลอดด้วยการงดเว้นจากการกินและดื่มตลอดกลางวันต้องมีเจตนาว่าทำไปเพื่อพระเจ้าโดยไม่มีเจตนาอื่นแอบแฝง เช่น การลดน้ำหนักหรือทำไปเพื่อให้คนอื่นรู้ว่าตัวเองเป็นผู้ทรงศีลที่นอกจากละเว้นการกินการดื่มแล้ว ยังสละความต้องการอื่นๆด้วย

เนื่องจากการถือศีลอดอาหารและน้ำมีมาตั้งแต่สมัยโมเสส  แต่เมื่อนานไป สาวกของโมเสสส่วนใหญ่ไม่ปฏิบัติตาม  เยซัสไครสต์จึงถูกส่งมาเพื่อยืนยันธรรมบัญญัติเดิมที่โมเสสนำมาและปฏิบัติตามสิ่งที่โมเสสได้ทำไว้เป็นแบบอย่าง

ในสมัยของเยซัสไครสต์  ชาวยิวที่ตลบตะแลงบางคน นอกจากถือศีลอดด้วยการงดเว้นจากการกินและดื่มแล้วยังต้องการแสดงให้คนอื่นเห็นว่าตัวเองเคร่งศาสนาโดยการละเว้นการแต่งกายที่สวยงามตามปรกติด้วย  คนเหล่านี้จะสวมเสื้อที่ทำจากผ้ากระสอบ ปล่อยผมให้ยุ่งเหยิง  มิหนำซ้ำ บางคนยังเอาฝุ่นหรือขี้เถ้าโรยบนเส้นผมและบนเสื้อผ้าด้วย

ดังนั้น  เยซัสไครสต์จึงตำหนิคนที่ทำเกินความต้องการของศาสนาเหล่านี้ว่า “เมื่อท่านถืออดอาหาร  อย่าทำหน้าเศร้าหมองเหมือนคนหน้าซื่อใจคด ด้วยเขาทำหน้าให้มอมแมมเพื่อจะให้คนเห็นว่าเขาถืออดอาหาร  เราบอกความจริงแก่ท่านว่า เขาได้บำเหน็จของเขาแล้ว” (มัทธิว 6:16)

ความหมายที่เยซัสไครสต์ต้องการจะสื่อก็คือใครถือศีลอดด้วยการงดเว้นจากการกินและดื่มเพื่อพระเจ้าด้วยความบริสุทธิ์ใจ  คนผู้นั้นก็ได้รับผลบุญตอบแทนจากพระเจ้าแล้ว การปฏิบัติศาสนกิจมิใช่การทรมานตนหรือการสร้างความลำบากให้ชีวิตจนคนอื่นรับไม่ได้

เยซัสไครสต์ยังแนะนำสานุศิษย์ของท่านในการถือศีลอดอีกว่า  “ฝ่ายท่านเมื่อถืออดอาหาร จงล้างหน้าและเอาน้ำมันใส่ศีรษะ เพื่อคนจะได้ไม่รู้ว่าถืออดอาหาร  แต่ให้ปรากฏแก่พระบิดาของท่านผู้ทรงสถิตในที่ลี้ลับและพระบิดาของท่านผู้ทรงเห็นในที่ลี้ลับจะทรงโปรดประทานบำเหน็จแก่ท่าน” (มัทธิว 6:17-18)

นั่นหมายความว่าการถือศีลอดจะต้องทำไปโดยไม่ให้ใครรู้ว่าตัวเองถือศีลอดนอกจากตัวเองกับพระเจ้า  การใช้ชีวิตประจำวันต้องดำเนินไปตามปกติเหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้น  เพราะถ้าหากผู้ถือศีลอดแสดงอาการอ่อนแอเหมือนไก่เป็นโรคหรือลิงป่วย  คนที่รู้เห็นจะไม่อยากปฏิบัติ

การถือศีลอดถูกกำหนดมาโดยพระเจ้าผู้สร้างมนุษย์  ดังนั้น พระองค์จึงรู้ว่ามันไม่เกินความสามารถสำหรับผู้ศรัทธาจะปฏิบัติ และหากใครมีเหตุผลทางสุขภาพที่ไม่อาจทำได้ก็ได้รับการยกเว้น  ความจริงในเรื่องนี้เห็นได้จากการที่นักฟุตบอลมุสลิมในอังกฤษยังสามารถลงแข่งขันฟุตบอลได้ในขณะที่กำลังถือศีลอด

ในอิสลาม  การถือศีลอดยังถูกนำมาใช้ในการไถ่โทษความผิดบางอย่าง เช่น หากมุสลิมคนใดทำให้ใครคนหนึ่งเสียชีวิตโดยพลั้งผิดหรือโดยไม่เจตนา  การไถ่โทษของเขาคือการ “จ่ายค่าสินไหมให้แก่ทายาทผู้เสียชีวิตและปล่อยทาสหนึ่งคนให้เป็นอิสระ  แต่ถ้าไม่สามารถหาทาสได้ ต้องถือศีลอดต่อเนื่องกันเป็นเวลาสองเดือนเพื่อเป็นการสำนึกผิด” (กุรอาน 4:92)

การถือศีลอดต่อเนื่องกันเป็นเวลาสองเดือนยังถูกนำมาใช้เพื่อลงโทษมุสลิมผู้ละเมิดความศักดิ์สิทธิ์ของเดือนรอมฎอนโดยการมีความสัมพันธ์ทางเพศกับภรรยาของตัวเองในเวลากลางวันระหว่างเดือนรอมฎอนด้วย

นอกจากนี้แล้ว ใครผิดคำสาบานโดยเจตนา  คนผู้นั้นต้องไถ่โทษโดยการให้อาหารคนขัดสนสิบคนตามปริมาณเฉลี่ยที่ตัวเองกินหรือปลดปล่อยทาสคนหนึ่ง ถ้าหากไม่สามารถทำได้ก็ให้ถือศีลอดสามวันแทน”  (กุรอาน 5:89)

You must be logged in to post a comment Login